Afrikaantje

(Latijnse naam: Tagetes)

Omschrijving en kenmerken

Afrikaantje (Tagetes) is een geslacht van tientallen soorten eenjarige en meerjarige planten die van oorsprong uit de warmere streken van Midden-Amerika (met name Mexico) komen. De naam "afrikaantje" heeft dus niets met het gebied van herkomst te maken. Momenteel zijn de landen in Oost Afrika wel leidend in de de productie van Tagetes zaad.

Dit zaad wordt namelijk volop geteeld aangezien sommige soorten afrikaantjes kunnen worden ingezet ter bestrijding van een door wortellesieaaltjes veroorzaakte vorm van bodemmoeheid. De teelt van afrikaantjes is ook goed voor de structuur en het gehalte organische stof in de bodem.

Vanwege de gevoeligheid voor vorst is het aanbevelenswaardig om de zonminnende afrikaantjes pas vanaf half mei buiten in de volle grond te zaaien. Achter glas kan uiteraard eerder (verwarmd: vanaf midden februari; onverwarmd: vanaf midden maart). Je kunt ook zelf zaadjes winnen door de uitgebloeide bloemhoofdjes te drogen waarna de langwerpige zwarte zaadjes gemakkelijk loslaten. Tegen schimmelen moet je de zaden vervolgens goed uit elkaar leggen.

Afrikaantjes worden in de Mexicaanse keuken ook gebruikt in groenten en soepen. In de parfumindustrie wordt olie op basis van afrikaantjes toegepast (bijvoorbeeld voor de productie van insectenwerende parfums. In de huidverzorging wordt deze olie vaak in crèmes voor voetschimmels verwerkt.

Aan het einde van de 16e eeuw werden de soorten Tagetes patula en Tagetes erecta voor het eerst in Europa ingevoerd, en daar zijn sindsdien vele hybriden van gekweekt. Tegenwoordig is het afrikaantje een bekende tuinplant in vele gedaanten. De kenmerkende geur heeft tot de bijnaam stinkertjes geleid.

De meest in de Lage landen voorkomende soorten:

• Afrikaantje (Tagetes patula)
  • Bloeiperiode: juli tot oktober
  • Grootte: tot 70 centimeter hoog
  • Bevlieging door honingbijen: (n)3
• Groot Afrikaantje (Tagetes erecta)
  • Bloeiperiode: juni tot september
  • Grootte: tot 80 centimeter hoog
  • Bevlieging door honingbijen: (np)3
• Sterafrikaantje (Tagetes tenuifolia)
  • Bloeiperiode: juni tot oktober
  • Grootte: tot 70 centimeter hoog
  • Bevlieging door honingbijen: (np)3

In onderstaand filmpje zie je de bijen op de nectar van verschillende soorten afrikaantjes vliegen.

(In de aan/uit te zetten ondertiteling wordt nog een nadere toelichting gegeven.)

Verwijzingen en bronnen

• Naar het overzicht Drachtplanten