Apis Mellifera: verschil tussen versies

Uit Imkerpedia
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
(Verwijst door naar Apis mellifera)
 
(2 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
[[image:werkbij_dar_moer.gif|right|thumb|400px|Onze honingbij leeft in een samenwerkingsverband van (van links naar rechts) [[werkbijen]], [[darren]] (mannetjes), en een [[koningin]]. Uit telwerk is gebleken dat er maximaal 42.500 bijen in een volk zitten<ref name=een>Mari van Iersel. Zwermen(2). ''Bijen''houden, februari 2007</ref>]]
+
#redirect [[Apis mellifera]]
Als in Imkerpedia wordt gesproken over 'onze honingbij' dan wordt de honingbij uit onze klimaatzone bedoeld, oftewel de '''Apis mellifera'''<ref>In de tiende druk van «Systema Naturae» van 1758 gaf Linnaeus aan onze honingbij de naam Apis Mellifera (honingdraagster). In de twaalfde druk veranderde hij dat in Apis Mellifica (honingmaakster) en ook deze laatste benaming wordt nog veelvuldig gebruikt.</ref>. Het geslacht honingbij ([[Apis]]) bevat meerdere soorten, vandaar de toevoeging 'mellifera''.
 
 
 
 
 
Zowel de werkbijen als de koningin van onze honingbij worden geboren uit bevruchte eitjes, de darren uit onbevruchte eitjes. De koningin wordt een koningin omdat ze als larf veel meer [[koninginnengelei]] krijgt.
 
 
 
De werkbijen maken voor de aanstaande koninginnen speciale cellen ([[moerdoppen]], ook wel genaamd koninginnencellen), maar als er onverwachts iets met de koningin gebeurt kan het volk ook een nieuwe koningin maken uit een larf van een bevrucht eitje in een gewone cel. Die cel wordt dan snel achteraf aangepast (tot een zogeheten [[redcel]]).
 
 
 
 
 
De meeste mensen krijgen in hun leven alleen de werkbijen te zien. Het zijn namelijk de werkbijen die er op uitgaan om de voor het bijenvolk benodigde grondstoffen - [[nectar]], [[stuifmeel]], [[water]] en [[propolis]] - op te halen. De koningin blijft meestal thuis, en de darren zijn vooral geinteresseerd in jonge onbevruchte koninginnen en in een verblijfsplaats bij een bijenvolk (wat ook een andere mag zijn dan waarin ze geboren zijn).
 
 
 
 
 
Bij dat fourageren zal een werkbij niet verder dan zo’n 3 km vanaf het volk gaan. Bij terugkomst in het volk kan ze aan de ander werkbijen laten weten waar ze iets heeft gevonden door dat te laten proeven en door de zogeheten [[bijendans]] te doen.
 
 
 
 
 
De actieradius van de dar kan per vlucht zo’n 7 km zijn. Bovendien is een dar ook in andere bijenvolken welkom. Op die manier kunnen darren in hun leven behoorlijke afstanden overbruggen wat voor het voorkomen van inteelt, en het verspreiden van genetisch materiaal, natuurlijk wel belangrijk is.
 
 
 
 
 
Van nature zal elk honingbijenvolk jaarlijks willen [[zwermen]]. Dat is de manier waarop er meer volken komen ([[volksvermeerdering]]).  Eerst vertrekt de oude koningin met een gedeelte van het volk, daarna een (of meerdere) jonge koninginnen met eveneens een gedeelte van het volk. Die jonge koninginnen moeten dan later nog wel bevrucht worden ([[bruidsvlucht]]).
 
 
 
 
 
De koningin is centraal in het voortbestaan van het bijenvolk. De koningin kan als enige bevruchte eitjes leggen, en de koningin scheidt scheidt het feromoon (de [[koninginnenstof]]) af dat van belang is voor verschillende processen binnen het volk.
 
 
 
Een koningin kan zo’n 5 jaar worden, maar zodra het niet goed gaat met de koningin gaat het ook niet goed met het volk. Het volk zal dan de oude koningin vervangen ([[redcel]]).
 
 
 
 
 
Als het probleem is dat de koningin alleen nog maar onbevruchte eitjes legt (oftewel [[darrenbroedig]] is) dan is het pobleem onoverkomenlijk.
 
 
 
Dit geldt ook voor andere situaties waarin er wat mis is met de koningin en er geen bevruchte eitjes / jonge larfjes in het volk aanwezig zijn:
 
* de jonge koningin komt niet terug van de [[bruidsvlucht]], of
 
* de koningin gaat dood gedurende een [[broedloze periode]] (zoals in de wintermaanden).
 
 
 
In die situaties kan het gebeuren dan een of meer van de werkbijen eitjes gaan leggen. Dat worden dan [[eierleggende werksters]] genoemd. Normaal gesproken wordt het ontstaan van eierleggende werksters dat in meerdere of mindere mate tegengehouden door de [[koninginnenstof]].
 
 
 
Ook als er wel bevruchte eitjes zijn dan kan het nog fout gaan doordat er (nog) geen [[darren]] zijn (einde herfst, winter, begin van de lente). Een nieuwe koningin moet immers wel bevrucht worden. De darren overwinteren namelijk niet. Aan het eind van de herfst worden ze uit de bijenvolken geweerd (de [[darrenslacht]]).
 
 
 
 
 
[[image:geo-mellifera.gif|thumb|Oorspronkelijke verspreiding van een aantal van de verschillende rassen van de soort Apis Mellifera|right|600px]]
 
Tussen het leggen van een eitje en het weer doodgaan van de werkbij liggen in de zomermaanden (na de zwermtijd) 9 weken (3 weken totdat de werkbij uit de cel kruipt, 3 weken [[binnendienst]], 3 weken [[buitendienst]]).
 
* In de zwermtijd (mei-jui) leven de bijen korter (nu uitkomst vaak maar 3 weken<ref name=een/> in plaats van 6). Ze moeten in die tijd bijzonder hard werken aan broednest en voorraden om zo een optimale uitgangspositie voor de zwerm(en) en de achterblijvende jonge koningin te creëeren.
 
* In de winter leven de [[werkbijen]] veel langer. Dat kan doordat er aan het eind van de zomer steeds minder eitjes gelegd worden waardoor er ook steeds minder bijen hoeven te worden gevoed. Hierdoor houden de bijen in hun lichaam meer reserves over om als [[winterbijen]] langer (tot wel 6 maanden) te kunnen leven.
 
 
 
 
 
Naarmate de buitentemperatuur lager onder de 8 graden komt kruipen de bijen dichter bij elkaar in de [[bijentros]] waarbinnen ze gezamelijk de temperatuur op 20 graden proberen te houden. Hun brandstof is de voorraad opgeslagen [[honing]].
 
 
 
In de winter gaan er meer bijen dood dan dat er nieuwe bijkomen. Het volk wordt dus steeds kleiner. Na de kortste dag begint de koningin weer steeds meer eitjes te leggen, maar pas rond 1 april komen er dagelijks evenveel bijen als er winterbijen doodgaan. Daarna groeit het volk weer. Dat kan dan zeer snel gaan zodat het volk in mei of juni gereed is om zich weer op te delen tot meerdere volken (het [[zwermen]]).
 
 
 
 
 
Apis mellifera ontstond oorspronkelijk in Afrika en kent veel verschillende rassen:
 
* [[Apis mellifera adamii]], Kreta.
 
* [[Apis mellifera adansonii]], Nigeria, Burkina Faso.
 
* [[Apis mellifera anatolica]], Anatolië, Noordelijk Irak en Armenië
 
* [[Apis mellifera armeniaca]], Kaukasus en Armenië.
 
* [[Apis mellifera carnica]], Noordelijke Balkan, Oostelijke Alpen, het Krain-gebied in Slovenië.
 
* [[Apis mellifera caucasica]], Kaukasisch gebergte.
 
* [[Apis mellifera capensis]], Zuid-Afrika (aan de Kaap).
 
* [[Apis mellifera cecropia]], Zuid Griekenland.
 
* [[Apis mellifera cypria]], Cyprus.
 
* [[Apis mellifera iberica]], Iberisch schiereiland.
 
* [[Apis mellifera intermissa]], Noord-Afrika.
 
* [[Apis mellifera jemenitica]],  Somalië, Oeganda, Soedan, Jemen.
 
* [[Apis mellifera lamarckii]], Langs de Nijl in Egypte en Soedan.
 
* [[Apis mellifera ligustica]], Italië (exclusief Sicilië).
 
* [[Apis mellifera litorea]], Oost-Afrika.
 
* [[Apis mellifera macedonica]], Macedonische Republiek, en Noord-Griekenland.
 
* [[Apis mellifera major]], het rifgebergte (Noord-westen van Marokko).
 
* [[Apis mellifera meda]], Irak.
 
* [[Apis mellifera mellifera]], geheel West- en Noord-Europa.
 
* [[Apis mellifera monticola]], gebergten Oost-Afrika (tussen 1500 en 3100 meter).
 
* [[Apis mellifera nubica]], Soedan.
 
* [[Apis mellifera pomonella]], Tiensjan gebergte.
 
* [[Apis mellifera remipes]],
 
* [[Apis mellifera ruttneri]], Maltezer eilanden.
 
* [[Apis mellifera sahariensis]], Marokkaanse Oasen Noordwest-Afrika.
 
* [[Apis mellifera scutellata]], Centraal- en West-Afrika.
 
* [[Apis mellifera sicula]], Sicilië.
 
* [[Apis mellifera syriaca]], Nabije Oosten en Israël.
 
* [[Apis mellifera unicolor]], Madagaskar.
 
 
 
 
 
De [[buckfast]] is, hoewel inmiddels redelijk stabiel verervend, (nog) geen ras.
 
 
 
 
 
==Gerelateerde informatie ==
 
* een gedetailleerde door Albert de Wilde geschreven beschrijving van de morfologie van onze honingbij is te vinden op [http://www.ahw.me zijn zeer informatieve site], of anders [http://www.imkerpedia.nl/downloads/morfologie.pdf hier]
 
 
 
 
 
==Voetnoten==
 
<references />
 

Huidige versie van 11 nov 2010 om 16:17

Doorverwijzing naar: