Haalbijen
| Dag | Algemene taken | Specialistische taken |
|---|---|---|
| 01 - 21 | binnendienst | |
| 18 - dood | stuifmeel halen | |
| 18 - dood | nectar halen | |
| 18 - dood | water halen | |
| 18 - dood | propolis halen | |
| 18 - dood | soldaat | |
| 22 - dood | speurbij | |
| Bovenstaande dagperiodes zijn hooguit een benadering (gebaseerd op Seeley[1], maar aangevuld vanuit andere bronnen). Uit verschillende onderzoeken blijken namelijk verschillende preciese periodes. Het is zonodig zelfs mogelijk dat bijen uit de buitendienst weer taken uit de binnendienst op zich nemen. | ||
De haalbijen[2] zijn de bijen in de buitendienst. De na het popstadium volgroeide werkbij heeft eerst 21[3] dagen binnendienst, en daarna tot haar dood 21 dagen buitendienst.
De haalbijen zorgen er voor dat de in het bijenvolk benodigde grondstoffen worden gevonden en gehaald. Het 'vinden' gebeurt daarbij door een speciale groep van haalbijen: de speurbijen. De soldaten zijn nog weer een andere speciale categorie.
De maximale inspanning wordt geleverd tussen 7 en 10 dagen foerageren[4]. Tot aan de 7e dag is er sprake van een leer-effect waardoor de haalbij steeds beter presteert[5]. Na de 10e dag slaat de veroudering zodanig toe dat de haalbij steeds minder presteert.
Normaal gesproken halen de meeste haalbijen nectar of stuifmeel, maar in warme perioden kan het halen van water net zo intensief plaatsvinden. Een haalbij heeft daarbij de neiging om zich op één grondstof te specialiseren (wat dat betreft is er een overeenkomst met bloemvastheid). Door deze specialisatie kan een haalbij optimaal profiteren van een leereffect. Maar, als er in het bijenvolk tekorten gaan ontstaan bij een andere grondstof, dan kan de haalbij toch alsnog overgaan tot het halen van die andere grondstof[6].
Een vliegbij op nectar of stuifmeel maakt zo'n 5 tot 10 vluchten per dag, maar een waterhalende vliegbij kan wel zo'n 100 vluchten per dag maken. Een en ander is uiteraard sterk afhankelijk van zowel de omstandigheden (zoals de weersomstandigheden, en de omstandigheid van de te vinden grondstoffen) als van de de noden van het bijenvolk.
Het werk van de haalbijen vindt alleen overdag plaats. 's Nachts slapen ze.
Voetnoten
- ↑ T.D.Seeley. Adaptive significance of the age polyethism schedule in honeybee colonies. Behavioral Ecology and Sociobiology (11, 1982), blz.287-293.
- ↑ De 'haalbijen' worden ook wel 'vliegbijen' genoemd, maar binnen imkerpedia wordt de voorkeur gegeven aan de term 'haalbijen' aangezien de term 'vliegbijen' suggereert dat de bijen van de binnendienst níet zouden (kunnen) vliegen. Echter, ook bijen van de binnendienst vliegen (bijvoorbeeld bij het oriënteren of bij het afvoeren van dode/zieke bijen).
- ↑ Let wel, deze aantallen dagen zijn alleen een benadering (en dan alleen van de situatie in de zomer). De levensduur van onze honingbij kan - afhankelijk van verschillende omstandigheden - enorm verschillen, en daarmee ook de duur van de binnen- en buitendienst.
- ↑ P.K. Visscher and R. Dukas. Survivorship of foraging honey bees. Insectes Sociaux 44 , 1997, 1-5.
- ↑ R. Dukas. Mortality rates of honey bees in the wild. Insectes Sociaux 55, 2008, 252–255.
- ↑ B.R.Johnson. Division of labor in honeybees: form, function and proximate mechanisms. Behavioral Ecology and Sociobiology, 2010 January; 64(3): 305–316.