Hoogeveen

Hoogeveen is een gemeente in Drenthe met een bijenkorf en bijen in haar gemeentewapen.

De geschiedenis van Hoogeveen gaat terug tot 20 december 1625. Op die dag werd Hoogeveen gesticht.

Tijdens de Bataafse republiek werden de gemeenten in ons land opgericht met aan het hoofd de gemeenteraad met een burgemeester. Alle gemeenten moesten kenbaar worden gemaakt door een gemeentewapen, dit was voor Hoogeveen in 1806.

Het oude gemeentewapen van Hoogeveen.

Zoals uit nevenstaande afbeelding blijkt, is dit authentieke wapen opgebouwd uit materialen die in de omgeving van Hoogeveen werden gebruikt en verwerkt:

• Turf
  • Symbool van welvaart en werk
• Hoop turf afgedekt met riet
  • Dakbedekking
• Korenaren
  • Voedsel, er werd veel rogge verbouwd, en het stro werd gebruikt om bijenkorven te vlechten
• Braamtwijgen
  • Deze werden gespleten om bijenkorven te vlechten
• Bijenkorven
  • Aan weerszijden van het wapen, geven het belang aan van de honingwinning op de heide en de boekweitvelden. Tevens was het een bron van inkomsten voor de gemeentekas. Per korf moest belasting worden betaald.
• Dennenappel
  • Staat voor het hout wat er groeide en verwerkt werd.
• Twee adelaars-vleugels
  • Komen voort uit het wapen van de familie Van Echten.
• Maria met het Jezuskind
  • Dit is een overblijfsel van de historische banden met de Bisschop van Utrecht vanaf het jaar 1040. En zoals dat ook voorkwam in het provinciewapen van Drenthe.

Op de middag voor midwinter in 1625 rolden er drie rijtuigen over de houten liggers van de brug over de diepe gracht bij het huis te echten. Roelof van Echten ontving drie gasten.

Dat waren Gerhard Struuck, de schulte van Havelte, de jonge predikant Johannes Bokenbergh uit Zuidwolde, die zijn benoeming aan van Echten te danken had, en Harmen ten Heuvel, de eigenerfde boer van Ten Arlo.

In de ridderzaal werd de akte getekend, waarin de markegenoten van Zuidwolde vijfduizend morgen van het Echtense Veen verkochten aan Roelof van Echten.

Dit was het juridische begin van Hoogeveen.

Drenthe was in de middeleeuwen bezit van de bisschop van utrecht.

Het voert nu nog als enige provincie in ons land een wapen met Maria, die vroeger betiteld werd als "hertogin van Drenthe".

De Hoogeveense historicus Jan Havinga ontdekte een aantal jaren terug dat Schout Abraham Meijer in 1815 aan de Hoge Raad van Adel om toestemming vroeg, om dit 'gedistingeerde' wapen te gebruiken.

De hoge Raad voelde niets voor de extra versiering en berichtte terug dat Hoogeveen het maar met een eenvoudig wapenschild moest doen.

De gemeente lapte die opvating aan haar laars en bleef het Maria-wapen gebruiken voor het afstempelen van officiële stukken.

Nadat in 1852 de Gemeentewet van Thorbecke van kracht was geworden, moest de burgemeester een zilveren penning dragen met aan de ene kant het rijkswapen en aan de andere kant het gemeentewapen, vastgesteld door de Hoge Raad van Adel.

Min of meer illegaal bleef men daarna, minstens drie kwarteeuwlang, toch het Mariawapen gebruiken als gemeentestempel.

Niet alleen onder de liberale bestuurders uit de tweede helft van de negentiende eeuw, maar ook nadat begin vorige eeuw de confessionelen het in Hoogeveen voor het zeggen kregen.

In het zeer protestantse Hoogeveen voerde men clandestien de Madonna in het gemeentewapen.

Ook de twee Hoogeveense uitgevers gebruikten het wapen met Onze Lieve Vrouwe.

De liberale familie Pet en de gereformeerde Zwiers gaven beiden het Mariawapen een prominente plaats in de kop van de Hoogeveensche Courant en de Hoogeveensche Nieuwsbode.

In 1916 verdween dit roomse wapen zonder nadere toelichting van de ene dag op de andere uit de kop van de Hoogeveensche Courant.

Ook na de oorlog werd het Mariawapen nog gebruikt. Het prijkte als vignet op polissen van de Onderlinge Brandwaarborg Maatschappij.

Het gemeentewapen zoals thans in gebruik is.

De na-oorlogse burgemeester Tjalma, Bakker en de Goede probeerden via de Raad van de Adel om voor Hoogeveen een meer bijdetijds wapen te krijgen. Tjalma kreeg het voor elkaar dat het wapenschild mocht worden gedekt met een kroon, zoals het vandaag nog in gebruik is (zie afbeelding rechts).

Bertus Padberg met zijn houtsnede van het originele gemeentwapen van Hoogeveen.

Het links weergegeven Mariawapen van Hoogeveen is uitgevoerd in een houtsnede, gemaakt door Bertus Padberg.

Het gemeentewapen is gestoken uit tropisch merbauhout.

Overhandigd door de heer Bertus Padberg aan de heer W. Urlings ( voormalig)burgemeester van Hoogeveen.

De burgemeester heeft toegezegd dat hij zal zorgdragen dat het wapen een ereplaats krijgt, waar iedere bezoeker het kan bewonderen.

De imkerij heeft veel betekenis gehad voor Hoogeveen en gaat ver terug in de "imkerij" geschiedenis van de gemeente Hoogeveen.

In Hoogeveen is een afdeling] van de NBV met anno 2010 een kleine 50 leden.

Een eigen bijenstal is te vinden aan het Oude Diep nabij de Vledderweg aan de westzijde van de gemeente Hoogeveen.

Ook de gemeenten Borne, Hengelo en Venray hebben een bijenkorf en bijen in hun gemeentewapen.