Krokus
(Crocus)
Omschrijving en kenmerken
De krokus is niet één soort bolgewas, maar een geslacht van wel 89 soorten die ook niet persé allemaal in het voorjaar bloeien (een derde van de soorten bloeit juist in de herfst). Bij ons in de Lage landen is het via een combinatie van verschillende soorten mogelijk om van september tot april bloeiende krokussen hebben.
De krokus vermeerdert zich zowel via zaad als via vegetatieve vermeerdering van de bol.
De meeste soorten hebben hun thuisbasis in de Europese gebergten rond de Middellandse zee (vooral in de Balkan en Klein-Azië, maar onder andere ook in de Alpen, en de Karpaten). Slechts een paar soorten zijn afkomstig uit de bergen van Centraal-Azië.
De krokus werd voor het eerst naar de Lage landen gebracht door de Vlaming Ogier van Busbeke (op z'n Frans: Ogier Ghiselin de Busbecq) toen diens gezantschap (van 1554 - 1564, namens Ferdinand van Oostenrijk) bij de sultan van het Ottomaanse Rijk beeindigde. Hij zond vervolgens ook een aantal stengelknollen door naar de botanische tuim van Leiden waar alras nieuwe variëteiten werden ontwikkeld.
De gele Hollandse krokus is een afgeleide/selectie van een kruising tussen de gele krokus (Crocus flavus) en de gele Crocus chrysanthus, en is steriel. Deze "soort" vermeerdert dus alleen via de jonge knollen.
Bijzonder is dat een crocus elk jaar weer een nieuwe knol vormt bovenop de oude knol. De oude knol vergaat. Hierdoor zullen uiteindelijk de bolletjes boven op de grond komen te liggen. In dat geval haal je de bolletjes voorzichtig uit de grond om ze vervolgens opnieuw op de gewenste diepte te zetten.
Krokussen die in de grond blijven zullen altijd eerder bloeien dan degene die vorig jaar zijn geplant. Door een combinatie kun je de bloei van een soort dus verlengen. De herfstbloeiers dienen voor het eerst vanaf einde juli, en de winter- en lentebloeiers vanaf september te worden geplant.
De voornaamste vijand van de krokus is de veldmuis die graag een krokusbolletje lust.
- Bloeiperiode: afhankelijk van de soort vanaf september tot april
- Grootte: 10 - 15 centimeter
- bevlieging door honingbijen: (np)5
In onderstaand filmpje (opnamen: 8 februari 2011 en 2 maart 2012) is goed te zien dat de krokus, als de weersomstandigheden het toelaten, zwermachtig kan worden bevlogen.
Pollen informatie
- Apertuurtype: Monocolpaat
- Kleur: hel oranje