Angelapparaat: verschil tussen versies
| Regel 1: | Regel 1: | ||
| − | [[image:Angelapparaat. | + | [[image:Angelapparaat.jpg|thumb|400px|right|Het angelapparaat in het achterlijf van de bij.]] |
De functie van het angelapparaat is groter dan alleen het produceren en het bij een [[bijensteek]] naar buiten pompen van [[bijengif]]. Het produceert ook geuren die een rol spelen bij de onderlinge communicatie tussen de bijen die het volk verdedigen (dus met name de [[wachtbijen]], maar deze kunnen via deze geuren bijvoorbeeld ook andere bijen rekruteren die daarna deze communicatiegeuren ook zullen gaan toepassen). | De functie van het angelapparaat is groter dan alleen het produceren en het bij een [[bijensteek]] naar buiten pompen van [[bijengif]]. Het produceert ook geuren die een rol spelen bij de onderlinge communicatie tussen de bijen die het volk verdedigen (dus met name de [[wachtbijen]], maar deze kunnen via deze geuren bijvoorbeeld ook andere bijen rekruteren die daarna deze communicatiegeuren ook zullen gaan toepassen). | ||
| − | Het bijengif wordt geproduceerd in de slangvormige gevorkte klier, wordt opgeslagen in de gifblaas, en wordt bij een [[bijensteek]] via de driedelinge angel (de gifschacht afgelijnd door 2 lancetten met weerhaken) naar buiten gepompt | + | Het bijengif wordt geproduceerd in de slangvormige gevorkte klier, wordt opgeslagen in de gifblaas, en wordt bij een [[bijensteek]] via de driedelinge angel (de gifschacht afgelijnd door 2 lancetten met weerhaken) naar buiten gepompt. Het borstelmembraam (ook wel styletbol) en de [[Koschewnikow klier]] dragen ook bij aan het bijengif, maar ook aan de [[alarmferomonen]]<ref>De door de angelklieren geproduceerde alarmferomonen zijn zo'n 20 tot 70 maal krachtiger dan de door de kaakklieren geproduceerde feromonen</ref>. |
| Regel 13: | Regel 13: | ||
* indien borstelmembraan > angelschede > gifklieren en gifblaas, dan: '''rekrutering''', en | * indien borstelmembraan > angelschede > gifklieren en gifblaas, dan: '''rekrutering''', en | ||
* indien borstelmemnbraan > angelschede> Koschewnikow-klieren > gifblaas, dan: '''steken'''. | * indien borstelmemnbraan > angelschede> Koschewnikow-klieren > gifblaas, dan: '''steken'''. | ||
| + | |||
| + | |||
| + | Soms wordt nog steeds gesteld dat ook ([[Dufour klier]]) een bijdrage aan het bijengif levert die dan tevens zou dienen als glijsubstantie voor het steekapparaat. Inmiddels weten we echter dat de Dufour klier niet in het angelapparaat uitmond (maar aan de bovenkant van de vagina van de werkbij<ref>J.P.J.Billen. New structural aspects of the Dufour’s and venom glands in social insects, Naturwissenschaften (74, 1987), 340–341.</ref>), en een geheel andere functie heeft. | ||
==Voetnoten== | ==Voetnoten== | ||
<references /> | <references /> | ||
Versie van 22 dec 2011 12:54
De functie van het angelapparaat is groter dan alleen het produceren en het bij een bijensteek naar buiten pompen van bijengif. Het produceert ook geuren die een rol spelen bij de onderlinge communicatie tussen de bijen die het volk verdedigen (dus met name de wachtbijen, maar deze kunnen via deze geuren bijvoorbeeld ook andere bijen rekruteren die daarna deze communicatiegeuren ook zullen gaan toepassen).
Het bijengif wordt geproduceerd in de slangvormige gevorkte klier, wordt opgeslagen in de gifblaas, en wordt bij een bijensteek via de driedelinge angel (de gifschacht afgelijnd door 2 lancetten met weerhaken) naar buiten gepompt. Het borstelmembraam (ook wel styletbol) en de Koschewnikow klier dragen ook bij aan het bijengif, maar ook aan de alarmferomonen[1].
In het borstelmembraan worden de stoffen uit de verschillende klieren, afhankelijk van het doel, in verschillende verhoudingen gemixt[2]. Hierdoor kan het angelapparaat naast bijengif ook verschillende geuren produceren met ieder een eigen boodschap (zoals 'alarm', 'kom helpen' of 'ga steken), en zo kunnen er na een bijensteek ter plekke ook specifieke alarmgeuren vrij komen (met de boodschap 'híer moet je steken').
Onderstaand verschillende gedragingen van bijen na blootstelling aan verschillende verhoudingen tussen extracten uit de verschillende klieren[3]:
- indien angelschede > borstelmembraan > gifklieren en gifblaas, dan: alarmering,
- indien borstelmembraan > angelschede > gifklieren en gifblaas, dan: rekrutering, en
- indien borstelmemnbraan > angelschede> Koschewnikow-klieren > gifblaas, dan: steken.
Soms wordt nog steeds gesteld dat ook (Dufour klier) een bijdrage aan het bijengif levert die dan tevens zou dienen als glijsubstantie voor het steekapparaat. Inmiddels weten we echter dat de Dufour klier niet in het angelapparaat uitmond (maar aan de bovenkant van de vagina van de werkbij[4]), en een geheel andere functie heeft.
Voetnoten
- ↑ De door de angelklieren geproduceerde alarmferomonen zijn zo'n 20 tot 70 maal krachtiger dan de door de kaakklieren geproduceerde feromonen
- ↑ Er zijn meer dan 40 verschillende componenten in deze mixen geïdentificeerd
- ↑ Yaacov Lensky en Pierre Cassier. De alarmferomonen van honingbijen (vertaald door Els Voorbij). Bijen, juli/augustus 2004
- ↑ J.P.J.Billen. New structural aspects of the Dufour’s and venom glands in social insects, Naturwissenschaften (74, 1987), 340–341.