Hulst

(Latijnse naam: Ilex)

Omschrijving en kenmerken

Ilex is een geslacht van ongeveer vierhonderd soorten bloeiende planten, met ook nog eens een groot aantal variëteiten, die zowel groenblijvend als bladverliezend kunnen zijn. Er zijn wintergroene en bladverliezende soorten. De meeste hebben een scherp getande bladrand.

De (meestal rode) bessen zijn mild giftig en kunnen bij mensen braken en/of diarree veroorzaken. Pas wanneer de vorst enkele malen over de bessen is gegaan worden ze zacht en eetbaar. Ze vormen dan een belangrijk voedsel voor veel soorten vogels en ook andere dieren.

Hulst

De rode bessen aan de hulst (Ilex aquifolium)

een mannelijke (boven) en een vrouwelijke (onder) bloem van de Ilex aquifolium

Hulst (Ilex aquifolium) is de enige groenblijvende loofboom die van nature in de Lage landen voorkomt. Hulst stelt op zich weinig eisen aan de groeiomstandigheden, maar heeft wel een voorkeur voor gebieden met veel neerslag en arme grond.

Bij de hulst zitten de mannelijke en vrouwelijke (kleine waswitte) bloemetjes aan verschillende planten. Deze bloemetjes zitten in bosjes in het oksel van het blad. Ze hebben een vijfgelobde kelk met een witte, gespleten kroon en (als het een mannelijke plant is) vier of vijf meeldraden, die aan het vruchtbeginsel kleven. Alleen bij een bloeiende boom is te zien of het een mannelijke of een vrouwelijke plant is. Zowel de mannelijke als de vrouwelijke hulst geeft nectar.

Je kunt hulst zowel zaaien als stekken, maar uiteraard weet je alleen bij stekken vooraf of je een vrouwelijke of een mannelijke plant krijgt. Je kunt hiertoe in de late herfst takjes van zo'n 15 cm in een pot met stekgrond doen. Deze pot vervolgens in een stevige en doorzichtige plastik zak laten zakken. Hierna een een stok in het midden van de pot zetten en de zak met een stukje ijzerdraad om de stok dichtbinden. Dit geheel vervolgens in de winter uit de zon, maar wel op een lichte plaats, buiten laten staan. Af en toe water geven. Eind april kan de zak er af, maar pas wederom in de late herfst kun je de jonge boompjes op hun plek zetten.

Een uit de hand gelopen hulst-boom kun je desgewenst fors snoeien.

• Bloeiperiode: april - juni
• Grootte: tot 10 meter hoog
• Bevlieging door honingbijen: (np)5

In onderstaand filmpje een op 27 april 2011 te Apeldoorn door onze honingbij bevlogen hulst: Bestand:Hulst.flv

Japanse hulst

Japanse hulst

Japanse Hulst (Ilex cranata) is herkenbaar aan de bolle blaadjes en blijft het gehele jaar groen. Japanse hulst bloeit in de zomer met onopvallende witte bloempjes. Na de bloei vormen zich hele kleine zwarte besjes.

• Bloeiperiode: juni - juni
• Grootte: tot 4 meter hoog
• Bevlieging door honingbijen: (np)1

De bladverliezende Ilex verticillata

Winterbes

Ilex verticillata heeft geen algemene nederlandse naam, maar de naam winterbes (geleend van het engelse 'winterberry') zou heel toepasselijk zijn. De Ilex verticillata is namelijk een bladverliezende hulst waarna de plant bijna uitsluitende uit felrode besjes lijkt te bestaan.

• Bloeiperiode: mei
• Grootte: tot 3 meter hoog
• Bevlieging door honingbijen: (np)1

Verwijzingen en bronnen

• Naar het overzicht Drachtplanten