Koninginnengelei
Functie en samenstelling
Koninginnengelei[1] is het voedsel voor larven in zwermcellen, oftewel voor aanstaande koninginnen.
Jonge broedverzorgende bijen produceren de koninginnegelei in de voedersapklieren (Hypopharynxklieren) en in de Mandibelklieren[2]. Deze klieren bevinden zich in het kopgedeelte.
Koninginnengelei heeft een andere samenstelling dan de voedersappen die de andere larven krijgen. De belangrijkste bestanddelen zijn (met gemiddelde waarden):
- 60 - 70% water
- 9 - 18% eiwitten (Apisimin, Apalbumin, Royalisin, Peptide, Aminozuren)
- 11 - 25% Suiker (3-13% Fructose, 4-8% Glucose]], 0,5-2,0% Sacharose)
- 2 - 8% vetten
- 1 - 6% 10-hydroxydecanoïnezuur vanuit de Mandibelklieren.
- Vitaminen (Thiamine, Riboflavine, Pyridoxine, Niacine, Pantotheenzuur, Biotine, Foliumzuur)
- Sterine
- Gamma globuline
- Biopterine(=biomolecuul) en Neopterine
- Mineralen en sporenelementen (0,8-3,0% as)
De pH-waarde van koninginnengelei 3,4 - 4,5
Zowel een koningin als een werkbij komt uit een bevrucht eitje. Daarin is verder geen verschil. Vooral door de koninginnengelei (en een intensieve verzorging die werkelijk zorgt voor een overdadige hoeveelheid koninginnengelei) wordt een larfje koningin in plaats van een "gewone" werkbij. In geval van nood kan ook een larve bedoeld als werkbij nog een koningin worden (zie redcel).
Betekenis van de stoffen voor de mensen.
Koninginnengelei wordt ook voor menselijke consumptie verkocht als vitaliserende voeding, en er worden o.a. de volgende gezondheidseigenschappen aan toegeschreven:
- Antimicrobieel,
- Kankercelremmend,
- Beinvloeding van bloeddruk en diabetis,
- Verhoging van de celvitaliteit en celdelingstijden.
Oogsten en verwerking
- Pleegdoppen met eendagslarven worden in een moerloos volk geplaatst.
- De bijen nemen hopelijk zo veel mogelijk van deze pleegdoppen aan, en gaan deze dan verzorgen en ruim voeren met de koninginnegelei.
- Na 3 dagen worden de pleegdoppen uit het volk genomen, en worden de in de cellen aanwezige voedersappen afgezogen.
- Koninginnegelei wordt gereinigd door een filteringsproces.
- De verzamelde Koninginnegelei wordt daarna ingevroren of gevriesdroogd.
Voetnoten
- ↑ Koninginnengelei wordt ook wel koninginnenbrood, koninginnenbrij, koninginnenmelk, koninginnensap, of koninginnenpap genoemd
- ↑ Dat zijn de kaakklieren zoals aangegeven in de Anatomie van onze honingbij.