Koninginnenteelt

Er kan om verschillende redenen aan koninginnenteelt worden gedaan:

• het telen van reservekoninginnen,
  • er kan immers altijd iets mis gaan met de koninginnen in de productievolken
• het verbeteren van de kwaliteit van de eigen stand door koninginnen te telen van de eigen beste volken,
  • hierbij is dus sprake van selectie / keuze op grond van eigen waarneming en eigen criteria (maar meestal zal dat gaan om criteria als zachtaardigheid, zwermtraagheid, ziektebestendigheid, haaldrift, varroa-bestendigheid).
• het telen van een bepaald ras of buckfast
  • het telen van een bepaald ras (of buckfast) verondersteld gecontroleerde paringen via kunstmatige inseminatie of via speciaal voor dat ras opgestelde bevruchtingsstations.

In alle gevallen is het handig om een zogeheten Koninginnenteeltkalender bij te houden.

Koninginnenteelt kan op veel verschillende wijzen gebeuren:

• Het simpelst is koninginnenteelt vanuit redcellen (zoals ook bij het maken van kunstzwermen gebeurt). Je zet raampjes met jong open broed en voldoende bijen in een eigen onderkomen en je kunt na 13 dagen (oftewel 6 dagen larve plus 7 dagen pop) "oogsten". Als je aan eigen selectie doet dan haal je dat raam uit het volk dat het meeste voldoet aan de door jezelf opgestelde criteria.
  • Als je maar 1 reservekoningin wilt dan doe je deze redcel-methode in een klein kastje. De bijen zullen dan meestal zelf in de gaten houden dat er uiteindelijk maar 1 koningin is (en er niet gezwermd wordt).
  • Nadeel van deze redcel-methode zijn de kleinere konininginnen die gemiddeld ook slechter presteren dan koninginnen die vanaf het begin af aan voldoende koninginnengelei hebben gekregen. De eerst uitkomende redcel-koningin is dan ook nog eens de slechtste (immers, was het oudste larfje waarvan het volkje nog een koningin wilde maken). De volgende methoden leveren gemiddeld betere koninginnen.

• Het kweken van koninginnen vanuit zwermdoppen (de 'late' kunstzwerm) is al weer wat lastiger aangezien je dan als bijenhouder veel minder de timing in de hand hebt. Je moet wachten op de zwermstemming. Deze kun je wel beïnvloeden door bijvoorbeeld het krap zetten, maar dan nog. Herhaaldelijk zul je moeten checken of er inmiddels aanstaande moerdoppen zijn (voorzichtig, want in het begin zijn de jonge doppen zeer kwetsbaar!), om vervolgens te wachten op het tuten en kwaken.
  • Als je tuten en kwaken de ene avond voor het eerst hoort, dan kun je de avond daarna de verschillende moerdoppen zelf openen en daarvan de koninginnen oogsten.
  • Je kunt ook beslissen tot het laten afkomen van zwermen die je dan zelf weer schept of opvangt met bijvoorbeeld Alley's Trap.

• Koninginnenteelt middels overlarven: de koninginnenteler brengt zelf 1e-dags-larfjes over naar koninginnenteeltdopjes, en zorgt er voor dat deze larfjes vanaf het begin af aan door bijen worden behandeld als toekomstige koninginnen.