Sleutelbloem
(Primula)
Omschrijving en kenmerken
De sleutelbloem is een geslacht van meer dan 500 soorten laaggroeiende planten met bloemen in allerlei kleuren. Die soorten zijn in het wild over het noordelijk halfrond en vooral in gebergten wijd verbreid.
Opvallend is de aanpassing aan de omgeving. Sleutelbloemen uit het laagland hebben doorgaans gele bloemen. Sleutelbloemen uit de gebergten zijn vaak wit, roze, violet of blauw. Het verschil wordt verklaard doordat in het laagland de bestuiving door bijen gebeurt, terwijl in de bergen vlinders deze taak overnemen. Deze insecten zien verschillende kleuren.
De sleutelbloem is voor onze honingbij een aantrekkelijke plant omdat de overblijvende soorten al vroeg in het voorjaar pollen leveren. Vandaar ook de naamgeving 'Primula' (van primus = eerste).
In de Lage Landen komen drie (vanwege de zeldzaamheid wettelijk beschermde) soorten in het wild voor (die alle drie overblijvend zijn), namelijk:
- Gulden sleutelbloem (Primula veris)
- Slanke sleutelbloem (Primula elatior)
- Stengelloze sleutelbloem (Primula vulgaris)
Alle bovengrondse delen van deze 3 soorten kunnen in slaatjes, in pannenkoeken- en cakebeslag en in jam worden gebruikt. De bloempjes hebben een anijsachtige smaak.
Uiteraard mogen de planten voor dit doel niet uit de natuur worden gehaald! Deze soorten worden ook gekweekt en cultivars kunnen dan geheel andere kleuren dan hun soortenoten in het wild hebben.
Primula's worden allesbehalve zwermachtig bevlogen, maar dragen hoe dan ook bij aan een gevarieerd stuifmeel-aanbod (filmpje 12 maart 2011 rond 13:30).