Tukkerkast
Omschrijving
De Tukkerkast werd in 1900 tentoongesteld op de Nationale bijententoonstelling te Boxtel [1]. De ontwerper van deze kast, de voormalige korfimker [2] Reinder Tukker, noemde deze kast in 1901 zelf de de Hollandsche Magazijnkast. [3] [4] [5] Andere auteurs in het Maandschrift Bijenteelt noemen deze kast achtereenvolgens 'Tukker's Hollandsche Magazijnkast', en 'Tukker's magazijnkast'. In 1906 zien we in het Maandschrift Bijenteelt een artikel waarin zowel 'Hollandsche magazijnkast (systeem Tukker)' als Beil's Hollandsche Magazijnkast worden genoemd. [6] In 1907 [7] schrijft Emil Uijldert over de 'Tukkerkast', en dat is de naam die vanaf dan beklijft.
De Tukkerkast is een dubbelwandige kast (zowel broed- als honingkamer) met 8 of 9 ramen van 300 x 240 mm (binnenwerks) en met een losse bodemplank. [8] De ramen van de Tukkerkast zijn iets hoger dan die van de Simplex. Door het 8-raams-systeem wilde Tukker de bijen dwingen spoediger de honingkamer in te trekken, hetgeen vooral op de hei (waar de dracht kort is en 't broednest reeds geringer van omvang) van belang is.
De broedkamer is gedeeld, d.w.z. er bevinden zich twee broedkamers boven elkaar, elk van halve hoogte. Deze halve broedkamers zijn even groot als een honingkamer en bieden volgens Eim Uijldert [9] de volgende voordelen: Men kan het broednest in het voorjaar, als de volken nog zwak zijn, langzaam vergroten zonder door een plotseling delen van het nest door inhanging van een leeg raam gevaar te lopen dat in een koude nacht het buitenste broed onbedekt blijft en sterft. Men ga dan als volgt te werk: Men draait eerst de bovenste helft v. d. broedkamer achterste voren, zoodat dat deel v. h. broednest wat meer naar achteren komt te liggen en dus het nest, hoewel nog aaneen gesloten, wordt uitgebreid. Is het kort daarop weer gevuld met gedekseld broed, dan plaatst men de onderste broedkamer boven en omgekeerd. Hierdoor breidt het broednest zich uit over de gehele oppervlakte van de broedkamer, terwijl men, desgewenst, onderwijl telkens lege half-hooge ramen van de buitenkant in het midden kan plaatsen, wat nu niet zo schoksgewijs geschiedt als met groot model ramen.
Meerdere imkers hebben in het Maandschrift Bijenteelt hun tevredenheid over de Tukkerkast uitgesproken. Dat deze kast inmiddels niet meer wordt gebruikt wordt wellicht veroorzaakt door de geringe (zwermlust bevorderende) omvang van de Tukkerkast. [10] De kasten waren niet duur: Imker La Mark vervaardigt zelf zijn kasten „Tukkermodel" uit margarinekisten, die reeds de vereischte maat hebben: de kosten zullen niet veel meer bedragen dan die van goede korven en men behoeft waarlijk geen timmerman te zijn om de reeds op maat zijnde kisten te promoveeren tot doelmatige bijenwoningen. [11]
Voorkomen en periode
De Tukkerkast werd vanaf 1900 tot minstens 1982 [12] gebruikt. April 1907 was de schatting dat er minimaal zo'n 500 in gebruik waren. [9] Vooral rond Hilversum zouden ze populair zijn geweest [11]
Voetnoten
- ↑ J.C.Bosch. Nationale bijententoonstelling te Boxtel (deel3). Maandschrift Bijenteelt. december 1900
- ↑ R.Tukker.jr. Uit de praktijk: werken met ronde korven. Maandschrift Bijenteelt, januari 1905
- ↑ R.Tukker.jr. Hollandsche magazijnkast. Maandschrift Bijenteelt, maart 1901
- ↑ R.Tukker.jr. Hollandsche magazijnkast. Maandschrift Bijenteelt, april 1902
- ↑ R.Tukker.jr. De Hollandsche magazijnkast. Het zwermen (deel 2). Maandschrift Bijenteelt, mei 1902
- ↑ Redactie. Mededeelingen. Maandschrift Bijenteelt. maart 1906
- ↑ Emil Uijldert. Moderne bijenwoningen. Maandschrift Bijenteelt. april 1907
- ↑ Redactie. Afdelingsberichten. Maandschrift Bijenteelt, september 1935
- ↑ 9,0 9,1 Emil Uijldert. Moderne bijenwoningen. Maandschrift Bijenteelt, april 1907
- ↑ "BUSSEKRUYT". Onze Bijenwoning en de beginneling in het vak. Maandschrift Bijenteelt, september 1939
- ↑ 11,0 11,1 Mellophilia. Excursie naar het Gooi door de Afdeling Kennemerland. Maandschrift Bijenteelt, augustus 1934
- ↑ In de "Speurbijtjes" in het Maandschrift voor Bijenteelt van september 1982 werden 4 sterke bijenvolken in acht-raams Tukkerkasten aangeboden